İçindekiler
Bebeklerde Uyku Evreleri ve Süreleri
Yeni doğmuş bir bebeğin sağlıklı bir birey olarak büyümesi ve aynı zamanda gelişmesi için uyku oldukça önemlidir. Uyku, yaşam standardımızı doğrudan etkileyen bir faktördür. Sağlıklı bebek uykusu için belli bir düzen oluşturulması ve bu düzenin korunması bebekler için gerekliliktir.
Bebeğinizin uykusunu alamıyor olması, yeteri kadar uyumamış olması tüm aileyi etkilemekle birlikte çeşitli sorunlar yaşamanıza neden olabilir. Bütün bunları yaşamamak için bebeğiniz için öncelikle sağlıklı bir uyku ortamı oluşturmalısınız. Oda koşulları, bebeği uykuya hazırlayacak uyku rutini aktiviteleri uyku döngülerinin başlangıcı için önemli adımlardır. Bebeklerde uyku evreleri ve döngünün tamamlanması için uyku öncesi aşırı uyarılmanın; çevresel faktörlerin engellenmesi ve gerekli düzenin oluşturulması gerekir. Bebeğinizin uykusu onun gelişimi açısından son derece önemlidir. Özellikle prematüre ve yeni doğan bebeklerde uykunun evrelerinin sağlıklı bir şekilde tamamlanması gerekir. Uykulardan önce bebeği uyarmamak; huzurlu uyku ortamı sağlamak ailelerin en önemli görevidir.
Bebeklerde Uyku Evreleri
Bebeklerin uyku evreleri Rem ve Non-Rem olmak üzere iki aşamadan oluşur. Sağlıklı bebek uykusu her iki evreyi de kapsayarak zaman içinde süreleri değişiklik gösterir. Yeni doğan bebeklerde bebek uyku döngüsünde uyku sürenin %50 ‘si REM uykusu kalan %50 ‘si ise Non-REM uykusu olarak bilinir. Yapılan bazı araştırmalarda REM uykusunun bebeklerin beyin gelişimine katkı sağladığı ve bu nedenle yeni doğan bebeklerin uyku döngüsünde REM uykusu süreçlerinin daha uzun olabildiği ortaya koyulmuştur.
Bebeklerin beşinci aylarından itibaren uyku düzenleri bir yetişkinin uyku düzenine geçiş yapma şeklinde devam eder. Bu evrede bebeklerin uyku döngüleri daha uzun olur. Yetişkin bir kişinin uyku döngüsü yaklaşık olarak 90 dakikadır. Bu durum bebeklerde de yavaş yavaş bu sürelere çıkar. Artık No-REM uykusu, döngünün %75 ‘ini kapsayacak şekilde gerçekleşir ve farklı aşamalardan oluşur. Uykuya dalma, uykunun iyice bastırması ve derin uyku evreleri sağlıklı bir uyku için gerekli aşamalardır. Bebekler bu aşamaların her birini sağlıklı bir şekilde tamamladıkları zaman uykularını almış olarak uyanacaklardır.
REM Uykusu Nedir?
Yeni doğan bebeklerde ve ileri aylarda bebeklerin uyku ihtiyaçları ve uyku düzenleri farklılık gösterir. Fakat bir bebeğin gelişimi açısından oldukça önemli olan bir kavram da REM evresi olarak adlandırılan uyku evresidir. Bebeklerde uyku evreleri arasında çok önemli bir yere sahip olan REM evresi, beyin gelişimi açısından en önemli evredir.
Özellikle yeni doğan bebeklerde ve prematüre bebeklerde yapılan araştırmalar sonucunda REM evresinin diğer bebeklere oranla daha uzun sürdüğü gözlemlenmiştir. Bu da bebeklerin hızlı gelişmesi için REM uykusunun ne kadar ihtiyaçları olduğunu ortaya koyan önemli bir detaydır. Premature bebeklerde uyku planı yaparken her zaman olması gereken doğum tarihini baz almalıyız.
Sağlıklı bebek uykusu sürecinin %50‘lik kısmı REM uykusundan oluşmaktadır. Prematüre bebeklerde ise bu oranın yaklaşık %80 olduğu düşünülmektedir. Bebeklerde REM evresi süresi henüz hamileliğin 6. ve 7. aylarında fetüsün gelişmeye başladığı dönemlerde başlayarak doğumdan sonra da devam etmektedir.
Non Rem Uykusu Nedir
Bebek uyku döngüsündeki Non rem dönemi, uykunun göz hareketlerinin yavaş ve ya kaybolduğu dönemdir. Uykunun derinliğine göre dört bölüme ayrılır.
Birinci ve ikinci dönem, yüzeysel bir uyku dönemini; üçüncü ve dördüncü dönem ise derin uyku dönemini oluşturur.
Birinci dönem, uyanıkken uykuya geçiş dönemidir. Genellikle 5 dakikalık bir dönemdir. Uykuya geçiş esnasında göz ve kas hareketleri yavaşlar. Bu evrede uyanmak çok kolaydır.
İkinci dönem, gerçek uykunun ilk aşamasıdır.10-25 dk arasında sürer. Göz kaslarındaki hareketlilikler durur, vücut ısısı düşer. Uykudan uyanmak kolaydır ve hafif uyku olarak bilinmektedir.
Üçüncü ve dördüncü dönem; uykudan zor uyanılan evredir. Uyandığında önce uyku sersemliği yaşanır. Kaslar genişler. Uyku derin bir hal alır.
Sağlıklı Bebek Uykusu Nasıl Olmalıdır?
Bebeklerde sağlıklı uykunun ne kadar önemli olduğunu bilmeyen anne ve baba yoktur. Bebeğinizin uykusunu yeteri kadar almış olması onun büyümesi ve gelişmesi açısından çok önemlidir. Sağlıklı bebek uykusu ve bir uyku döngüsünün oluşturulması için ilk olarak bebeğinizin gün içerisinde kaç saat uyuması gerektiğini bilmelisiniz. Bebeklerin kaç aylık ya da kaç yaşında olduğuna bağlı olarak ihtiyaç duydukları uyku süreleri de farklılık gösterecektir.
Bebeklerin sağlıklı bir şekilde uyuyabilmeleri için önemli olan bir diğer durum ise bir bebek uyku rutini yaratılmasıdır. Bebek uyku döngülerinde de uyku rutininin önemli yeri vardır. Bebeğinizin sabah saat kaçta ve ne kadar uyuyacağı, öğlen saat kaçta ve ne kadar uyuyacağı, gece uykusu için saat kaçta uyuması gerektiği gibi detayların her biri çok önemlidir. Uyku rutini her uykudan önce aynı sırayla yapılan sakin aktivitelerdir. Bebeğinizi uykuya hazırlamaya yarar.
Uyku düzeninin oluşması için bir diğer önemli faktör de uyku pencereleridir. Bebeğinizin uyku ihtiyacına göre doğru zamanda uykuya dalması uyku düzeninin oluşmasında önemlidir.
Her bebeğin birbirinden farklı özelliklere sahip olduğunu bilerek her bebek için aynı uyku düzeni geçerli değildir. Bebeğinizin uyku düzensizliğinin kök nedeni onun ebeveynlerine verdiği işaretleridir. Bu işaretlere göre kaynağın ne olduğunu gözlemlemeliyiz.
Bebeğinizin gelişimini ve büyümesini sağlıklı devam ettirmesini istiyorsanız başta bebeklerde uyku evreleri olmak üzere sağlıklı uykunun nasıl olması gerektiği hakkında detaylı bilgi sahibi olmanız gerekir.
Bebeklerin uyku düzeni ile ilgili sorularınız için bağlantıya tıklayınız…