Uzun süre evlere kapanmaya başladığımız şu dönemlerde sağlığımıza yönelik kaygılarımızın arttığını görüyoruz. Sağlıklı bir yaşam sürmek için nelere dikkat edilmeli diye sorduğumuzda bedensel ve ruhsal olmak üzere pek çok cevap verilebilir. Fakat işin hem bedensel hem de ruhsal tarafında kilo kontrolümüz önem taşıyan durumlardan birisidir. Kilo kontrolü sağlamaya yönelik araştırmalarda BMI hesaplama karşımıza çıkmaktadır. BMI, sağlıklı yaşamı sürdürülebilmek açısından merak edilen ve kilo kontrolü için önemli bir ölçüt olarak görülen sayılara işaret etmesinden dolayı insanlar arasında ‘BMI hesaplama nasıl yapılır?’ soruları günümüzde sık sık sorulmaktadır.
BMI Hesaplama Nedir ve Nasıl Yapılır?
İngilizce bir kısaltma olan BMI’ın açılımı ‘body mass indeks’ olarak karşımıza çıkar. Bu ‘vücut kitle indeksi’ olarak dilimizde karşılığını bulur. Kişinin boy ölçüsüne uygun olarak kilosunun ele alınmasını sağlayan BMI hesaplama, bireyin kendi vücudu için uygun aralıklarda olup olmadığını bulmasını sağlayabilir. Kilogram cinsinden vücut ağırlığımızın metre üzerinden boy uzunluğunun karesine bölünmesi şeklinde yapılacak bir hesaplama, vücut kitle endeksi hesaplama formülü olarak belirtilebilir. BMI hesaplamayı yapabilmek için pratiklik sağlayan çok sayıda hesaplayıcıya ise internetten kolaylıkla ulaşım mümkündür. Bu kolaylaştırıcı hesaplamalar ile ya da ağırlık (kg) / boy uzunluğu2 (m2) formülü ile sağlayabileceğiniz BMI hesaplama sonrasında ise BMI ölçeğinden durumun kontrol edilmesi beklenir.
BMI Ölçeği Nedir?
BMI hesaplama sonrası elde edilen sayının kilo sağlığı açısından neye denk düştüğü BMI ölçeği ile kontrol edilir. Örnek bir BMI ölçeği şu değerlendirmeleri vermektedir:
- 18.5’in altında değerler – zayıf aralıkta görülüyorsunuz.
- 18,5 ile 24,9 arasında değerler – sağlıklı kilo aralığında görülüyorsunuz.
- 25 ile 29,9 arasında değerler – fazla kilolu aralığında görülüyorsunuz.
- 30 ila 39,9 arasında değerler – obez aralığında görülüyorsunuz.
| Sınıflandırma | BKI(kg/m2) |
| Zayıf(düşük ağırlıklı) | <18.50 |
| Ağır düzeyde zayıflık | <16.00 |
| Orta düzeyde zayıflık | 16.00-16.99 |
| Hafif düzeyde zayıflık | 17.00-18.49 |
| Normal | 18.50-24.99 |
| Toplu, hafif şişman | ≥25.00 |
| Şişmanlık öncesi | 25.00-29.99 |
| Şişman | ≥30.00 |
| Şişman 1. Derece | 30.00-34.99 |
| Şişman 2. Derece | 35.00-39.99 |
| Şişman 3. Derece | ≥40.00 |
BMI ölçeğinde obezite aralıkları da derecelendirilmiştir. 30 ila 40 arasında değişen obezite ölçüleri farklı obezite sınıflarına işaret etmektedir. BMI hesaplama sonrasında karşımıza çıkan sayı aralığının karşılık geldiği kısım sağlık riskini gösterir. Sağlıklı kilo aralığını aşan bir durumla karşılanmanız durumunda bir sağlıkçı ile iletişime geçmek gerekebilir. Bu sayede sağlıklı bir formda kalmayı sağlayabilir ve vücut dengenizi yakalayabilirsiniz.
BMI Hesaplama Sonucunun Doğruluğu Nedir?
Boyumuzu ve kilomuzu ele alan BMI hesaplama sonucu çıkan sonuçlar, bazı değişkenleri göz ardı edebilmektedir. Kasın yağdan fazla olması durumu, kemiklerin yoğunluğu, cinsiyet ve ırk farklılığı, genetik, hamilelik durumu gibi durumlar BMI hesaplamada ele alınmaz. Vücut geliştirme üzerine çalışan bireylerden örnek verilebileceği üzere bu insanların kas yoğunluğu bu tip faaliyetler içinde olmayan diğer insanlardan daha fazla olabilir. Bu yüzden bu hesaplamanın tamamen doğru olduğunu söylemek kimi durumlar için güçleşir.
BMI hesaplamanın sadece boy ve kilo değerlerini ele alarak bu kadar basit bir şekilde doğru değerlere ulaşması doğal olarak sorgulanmaktadır. Fakat araştırmalarda genellikle BMI hesaplamanın mantığına uygun olacak şekilde kronik hastalık riski, kilo artışı ile ilişkilendirilebilmektedir. Her şeye rağmen istisnai durumların olabileceği bu yüzden bu konularda uzmanlaşmış kişiler ile görüşmenin en doğru yol olduğu söylenebilir.
Uzman kişi gerekirse dikkate alınmayan cinsiyet, ırk, kas/ yağ oranı vd. değişkenleri göz önünde bulundurarak ekstra uygulamalar yapabilir ve bireylere daha sağlıklı sonuçlar verebilir. BMI hesaplama kilo kontrol açısından herkesin erişebileceği temel bir hesaplamayı sunar. Bu bakımdan tartışılan yönlerine rağmen önemli sonuçları bireysel olarak almamıza yardımcı olur. Son olarak eklemekte yarar vardır ki çocuklarımız için hazırlanmış persantil tabloları boy-kilo ve genel olarak sağlıklı büyüme takibinde BMI hesaplama yerine kullanılır.
Beden kitle indeksi normal değerleri ile ilgili daha detaylı bilgi için bağlantıya tıklayın…
