İçindekiler
Son zamanlarda oldukça yaygın olan beyaz gürültü kavramı ebeveynlerin özellikle yenidoğan uyku düzeni oluştururken kullandığı bir yöntem haline gelmiştir. Bu durum ‘beyaz gürültü nedir?’ sorusunu akıllara getirmektedir.
Beyaz Gürültü Nedir?
Bütün frekansları içinde bulunduran bu gürültüye beyaz gürültü denmektedir. Yani daha açık konuşmak gerekirse insan kulağının duyabileceği bütün seslerin bir araya getirilerek oluşturulduğu bir sesler bütünüdür diyebiliriz.
Beyaz gürültünün mantığı esasında renklerde meydana gelen durumdan farksızdır. Yani bütün ışık dalga boylarının bir araya gelmesi ile nasıl beyaz renk oluşuyorsa; birden fazla frekansında bir araya gelmesinden kaynaklı sabit bir ses oluşmaktadır. Sürekli aynı frekans da duyduğumuz seslerin hepsi beyaz gürültü olarak adlandırılabilir.
Özellikle fön ve süpürge makinesi sesi gibi beyaz sesler bebekler için, anne karnında duyduğu sesler ile neredeyse aynı ses dalgalarına sahip olduğundan ilk aylarda bebeklerin bu seslerle uykuya daldığı görülür. Bu durumda beyaz gürültü, çevrede ki diğer seslerin bebeğin dikkatini çekmesini engellemektedir. Doğruyu söylemek gerekirse, annelerin söylediği ninnilerden daha etkili olduğu gözlemlenmiştir. İşte bu sebeple ebeveynlerin bebeklerini uyutmak için son zamanlarda bu yöntemi kullandıklarını söyleyebiliriz.
Annelerin bebeklerini uyuturken çıkarttığı piş piş sesi de bilimsel olarak beyaz gürültü olduğu kanıtlanmıştır.
Beyaz Sesler Nelerdir?
Örnek olarak beyaz sesler şu şekilde sıralanabilir;
- Dalga sesi.
- Rüzgar sesi.
- Fön makinesi sesi.
- Süpürge sesi
- Vantilatör sesi.
- Şelale sesi
- Okyanus sesi.
- Piş piş sesi.
Beyaz Gürültü Bebeklere Zararlı Mı?
Bebeklerde beyaz gürültü duyarlılığının nedeni bahsettiğimiz gibi anne karnında yer alan ses ile benzer bir frekansa sahip olmasından kaynaklıdır. Özellikle ilk aylarda bebekler bu seslere karşı çok daha duyarlı olabiliyor ve uykuya dalabiliyor. Beyaz gürültünün zararlı olduğuna dair henüz bilimsel açıdan kanıtlanmış bir araştırma yoktur. Bebeğin doğumundan itibaren ilk bir haftalık sürede kullanımının bebeklerde işitme problemi yarattığına dair bir araştırma bulunuyor.
Bebeğinizi Beyaz Gürültü İle Uyuturken Dikkat Etmeniz Gerekenler
Aynı zamanda beyaz gürültü esnasında bebek diğer dış seslere karşı duyarsız olacağı için zamanla beyaz gürültüye alışmasına neden olacaktır. Bu durum beyaz gürültü sesi olmadan uyumayan bir bebek haline gelmesine neden olabilir. Bu yüzden alışkanlık haline getirmemeniz gerekmektedir.
Beyaz gürültü her bebekte aynı etkilere sahip olmayabilir. Yani her beyaz gürültüye maruz kalan bebek sakinleşecek ya da uyuyacak gibi bir durum söz konusu değildir. Dikkat edilmesi gereken bir diğer nokta ise beyaz gürültünün dinletildiği cihazları bebeğin en az 2mt uzağında konumlandırılması gerektiği ve yüksek desibelde dinletilmemesi gerektiğidir. Beyaz gürültü ses yüksekliği 55-60 db olması gerektiğine dair araştırmalar yapılmıştır.
Beyaz Gürültü Ne Zaman Bırakılır?
Zamanla dış dünya seslerine ve anne sesine alışan bebekte yavaş yavaş beyaz gürültü dinletisinin bırakılması gerekmektedir. Uyku düzeninin en fazla 6 aya kadar oluşturulması gerekmektedir. Altı aylık kullanım sonrasında yavaş yavaş azaltarak tamamen bırakılmalıdır. Bu süreçte ara ara çok uzun sürmeyecek şekilde dinletilebilir. Ama uyku düzeni oluşturulduktan sonra devam ettirilmemesi önerilmektedir.
Beyaz Gürültünün Kullanımı ve Yararları
Beyaz gürültü sınırları çok aşılmadığı sürece bebeğe zarar vermemektedir. Aksine onu güvende ve huzurlu hissettirmeyi sağlamaktadır. Özellikle gaz sancılarının olduğu dönemlerde bebekleri oldukça sakinleştirmekte ve rahat uyumasına olanak sağlamaktadır. Ama daha öncede bahsettiğimiz gibi beyaz gürültü her çocukta aynı etkiye sahip değildir. Yani beyaz gürültü dinleyen her bebeğin uyuyacağı veya gaz sancıları sonucunda oluşan gerginliğine iyi geleceği kesin değildir. Bu durum tamamen her konuda olduğu gibi bebekten bebeğe değişen ve dönüşen bir durumdur. Bu bilgiler ışığında bebekler beyaz gürültü sesi ile uyutulabilir ya da sakinleştirilebilir. Ancak ses ve zaman sınırını aşmadan kullanmak bebeğinizin sağlıklı gelişimi için oldukça önemlidir.
- Özellikle yenidoğan bebeklerin uyku düzenini oluştururken beyaz gürültüden faydalanabilirsiniz. Yenidoğan bebeklerin sirkadiyen ritmi oluşmadığı için ilk üç ayda beyaz gürültü ile uykuya dalmaları bir nebze daha rahat olur.
- Yenidoğan bebekler anne karnında beyaz gürültü seslerine alışık olduklarından, bu sesi duyduklarında kendilerini güvende hisseder ve daha huzurlu olurlar.
- Beyaz gürültü bebek odasında kullanıldığında, çevreden gelecek diğer seslerin bebeğinizin dikkatini dağıtması ya da uyarmasını engellediği için bebeğinizin diğer seslerden etkilenmesini de engeller.
- Hastalık ya da kolik dönemlerinde huzursuzlaşan bebeklerin sakinleşmesine yardımcı olacaktır.
- Büyüme atakları, seyahat gibi bebeğinizin düzenini bozan değişimler aynı zamanda bebeğinizin uyku düzenini de olumsuz etkileyecektir. Beyaz gürültü sayesinde bebeğinizi sakinleştirerek tekrar uyku düzenini kazanmasında yardımcı olacaktır.